Uyluk kemiğinin başının kalça ekleminden ayrılmasıyla oluşan bir durumdur. Doğuştan ya da travma sonucu meydana gelebilir. Hareket kısıtlılığı, ağrı ve yürüyüş bozukluğuna yol açar. Bebeklerde doğuştan kalça çıkığı yaygındır ve erken teşhisle tedavi edilebilir. Yetişkinlerde ise düşme ya da kaza gibi durumlar nedeniyle ortaya çıkar. Tedavisi cerrahi ya da fizik tedavi ile yapılabilir.
Kalça Çıkığı Belirtileri Nelerdir?
Kalça bölgesinde belirgin bir ağrı hissedilir. Bu ağrı, hareket ederken artabilir. Kalça çıkığı olan bireyler genellikle topallayarak yürür veya yürüme güçlüğü çekerler. Bu durumun olduğu bacak, diğerine göre daha kısa görünebilir. Kalçayı hareket ettirmede zorluk yaşanabilir; özellikle bacağı yana doğru açmak zorlaşabilir.
Kalça bölgesinde şişlik ve dokunulduğunda hassasiyet görülebilir. Eklemde anormal bir hareket hissi olabilir. Kalça çıkığı erken teşhis edilmediğinde uzun vadeli eklem hasarlarına ve yürüme bozukluklarına neden olabilir.
Kalça Çıkığı Neden Olur?
Bebeklerde doğuştan gelen kalça eklemi gelişim bozuklukları, neden olabilir. Bu durum, kalça kemiği yuvasının yeterince derin olmaması ve eklemdeki yapısal sorunlar nedeniyle ortaya çıkar. Düşme, trafik kazası veya spor yaralanmaları gibi yüksek şiddetli darbeler, kalçanın zorlanmasına ve çıkmasına yol açabilir. Bu tür travmalar, genellikle yetişkinlerde yaşanmasın neden olur. Aile geçmişinde kalça çıkığı olan bireylerde bu rahatsızlığın görülme olasılığı daha yüksektir.
Kalça ekleminin yapısal zayıflığı kalıtsal olabilir. Bebeklerde sıkı ve hatalı kundaklama, bacakların doğal duruşunu bozarak neden olabilir. Özellikle bacakların hareketini kısıtlayan pozisyonlar risk faktörüdür. Bazı romatizmal hastalıklar, eklem yapısını zayıflatarak zemin hazırlayabilir. Genellikle erken teşhis ve uygun tedavi ile düzeltilebilir. Ancak ihmal edildiğinde uzun vadede ciddi hareket kısıtlılığına ve ağrıya yol açabilir.
Kalça Çıkığı Nasıl Teşhis Edilir?
İlk olarak, bir ortopedi uzmanı, hastanın şikayetlerini dinler ve fiziksel muayene yapar. Kalça hareketlerinde kısıtlılık, bacak uzunluğu farkı ve ağrı belirtileri incelenir. Radyografi, kalça ekleminin durumu ve kemiklerin pozisyonunu görmek için en yaygın kullanılan görüntüleme yöntemidir. Röntgen, çıkığın net bir şekilde görülmesine olanak tanır. Yumuşak doku hasarını ve eklem yapısını daha detaylı incelemek için MRG kullanılabilir. Bu yöntem, röntgenin yetersiz kaldığı durumlarda tercih edilir.
Ultrason, özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda kalça çıkığı teşhisinde kullanılır. Kemiklerin tam gelişmediği bu yaş gruplarında ultrason, eklem yapısını görüntülemede etkili bir yöntemdir. Röntgen veya MRG ile tam bir sonuç alınamazsa, BT kullanılarak kemiklerin daha detaylı bir görüntüsü elde edilebilir. Doğru teşhis, tedavi planının belirlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Kalça Çıkığı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Kapalı redüksiyon, kalça ekleminin elle yerine oturtulması işlemidir. Anestezi altında yapılır ve genellikle bebeklerde kullanılır. Pavlik bandajı, bebeklerde kalça çıkığı için kullanılan bir yöntemdir. Kalça eklemini doğru pozisyonda tutarak çıkığı düzeltmeye yardımcı olur. Açık redüksiyon yönteminde çıkığın düzeltilmesi için cerrahi bir müdahale yapılır. Bu yöntemde kalça eklemi doğrudan ameliyatla yerine oturtulur.
Pelvik osteotomi, kalça ekleminin kemik yapılarını düzeltmek amacıyla yapılan cerrahi bir operasyondur. Genellikle ileri yaşlarda veya tekrarlayan çıkıklarda uygulanır. Kalça protezi, ileri yaşlarda ve eklemde geri dönülemez hasar oluşmuş durumlarda kalça ekleminin değiştirilmesi işlemidir. Protez ile kalça eklemi yenilenir. Ameliyat sonrası iyileşme sürecini hızlandırmak ve kasların güçlenmesini sağlamak için fizik tedavi uygulanır. Bu yöntemler, hastanın yaşı, kalça çıkığı derecesi ve genel sağlık durumuna göre belirlenir.
