Diz ekleminin ağrılı hasar veya dejeneratif durumları nedeniyle fonksiyonunu kaybettiği durumlarda yapılan cerrahi işleme diz protezi ameliyatı denir. Bu tür bir ameliyat, hastanın yaşam kalitesini artırmak ve ağrıyı azaltmak amacıyla yapılır. Ameliyat iki ana türde yapılabilir. Total diz protezi işleminde, eklemin tüm yüzeyleri değiştirilir. Femur (uyluk kemiği), tibia (kaval kemiği) ve patella (diz kapağı) kemiklerinin hasar görmüş veya dejeneratif dokuları çıkarılır ve yapay bir protez ile değiştirilir.
Parsiyel protezinde ise, sadece dizin bir bölümü değiştirilir. Sadece femur veya tibia tarafındaki hasarlı bölge protezle değiştirilir. Bu yöntem, tüm eklem sorunlarının olmadığı durumlarda tercih edilebilir. Diz protezi ameliyatı, ağrı, sertlik ve fonksiyon kaybı gibi semptomları olan hastalara yardımcı olabilir. Bu ameliyat genellikle osteoartrit, romatoid artrit, travma sonucu hasar veya diğer problemler gibi nedenlerle gerekebilir.
Diz Protezi Ameliyatı Hangi Durumlarda Yapılır?
Osteoartrit yani kireçlenme ilerlemişse ve hastanın ağrısı ve hareket kısıtlılığı çok fazlaysa, ameliyat bir seçenek olabilir. Romatoid artrit gibi inflamatuar bir hastalık diz eklemini etkilediyse ve konservatif tedavilere yanıt vermiyorsa, işlem düşünülebilir. Ciddi bir travma sonucu eklemde hasar oluşmuşsa ve konservatif tedavilere rağmen düzelme gözlenmiyorsa, bu tedavi yöntemi gerekebilir. Diz bölgesinde kemik kanseri gibi kötü huylu bir tümörün varlığı durumunda, dokuların çıkarılması ve protez ile değiştirilmesi gerekebilir.
Kemiğe kan akışı azaldığında veya kesildiğinde (aseptik nekroz), kemik ölümü ve diz ekleminde ciddi hasarlar meydana gelebilir. Bu durumda diz protezi ameliyatı bir seçenek olabilir. Ameliyat, hastanın yaşam kalitesini artırmak ve ağrısını hafifletmek amacıyla yapılır. Ancak her hasta için uygulanabilirlik değerlendirmesi yapılmalıdır. Bu nedenle, ameliyat gerekip gerekmediğini belirlemek için bir ortopedik cerrah tarafından muayene edilmelisiniz. Ameliyat sonrası rehabilitasyon ve fizik tedavi de genellikle bu tür ameliyatların bir parçasıdır. Hastanın başarılı bir iyileşme süreci geçirmesine yardımcı olabilir.
Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?
Ameliyat sonrası hemen, hastanın genellikle birkaç saat süreyle izlem altında tutulması gerekebilir. Bu süreçte anestezi etkisi geçer ve hasta uyanır. İşlem sonrası, hastanede kalış süresi kişinin sağlık durumuna ve ameliyatın karmaşıklığına bağlı olarak değişebilir. Bu süre genellikle 2 ila 5 gün arasında değişebilir. İyileşme sürecinin önemli bir parçası, fizyoterapi ve egzersizlerdir. Fizyoterapistler, hastanın diz eklemi hareketini geri kazanmasına yardımcı olur ve güçlenmesine yardımcı olur. Egzersizler, hastanın ameliyat sonrası dönemde dizini güçlendirmesi ve esnekliğini artırması için önemlidir.
Doktorlar, ağrı kontrolü ve enfeksiyon riskini azaltmak için ilaçlar reçete edebilirler. Bu ilaçlar ameliyat sonrası ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. İlk birkaç hafta boyunca hastanın ekleme aşırı yüklenmemesi önemlidir. Doktorunuzun önerdiği hareket kısıtlamalarına uymak, iyileşme sürecinizi hızlandırmaya yardımcı olabilir. Diz protezi ameliyatı sonrası uzun vadeli iyileşme süreci birkaç aydan birkaç yıla kadar sürebilir. Hasta, zaman içinde daha fazla hareket kabiliyeti kazanır ve ağrı azalır. Ameliyatın iyileşme süreci bireysel farklılıklar gösterebilir, ancak doktorunuzun önerilerine ve talimatlarına dikkat etmek önemlidir. Ameliyat sonrası komplikasyonları önlemek ve en iyi sonuçları elde etmek için doktorunuzun tavsiyelerine uymak önemlidir.
